Ενήλικοι ναι... αλλά όχι μόνο

​Μία από τις βασικές ιδέες των παραδοσιακών – αλλά ακόμα περισσότερο των πιο σύγχρονων – προσεγγίσεων στην ψυχοθεραπεία αναφέρονται στην ανάδειξη και εγκαθίδρυση αυτού που ονομάζεται «ενήλικας εαυτός» ή «ενήλικο κομμάτι».
 
Το ενήλικο κομμάτι μας είναι αυτό που προσιδιάζει σε μια ωριμότερη πλευρά μας που προσεγγίζει τα πράγματα και τη ζωή με μια πιο νηφάλια ματιά. Είναι οι στιγμές που μπορούμε να είμαστε πιο ευέλικτοι όσον αφορά τις πεποιθήσεις μας και να αποστασιοποιούμαστε από στεγανά ή δυσλειτουργικά μοτίβα σκέψης. Για παράδειγμα, ένας ιδανικός ενήλικας γνωρίζει ότι η πεποίθηση «πρέπει να είμαι τέλειος» δεν υφίσταται μιας και δεν είναι διόλου ρεαλιστική. Γνωρίζει ότι τα λάθη και οι κακοτοπιές δεν είναι τίποτα περισσότερο από μέρος της φυσικής ροής της καθημερινότητας και μας δίνουν την ευκαιρία να διαμορφώσουμε το χαρακτήρα και τις σχέσεις μας και να μαθαίνουμε. Ένας ιδανικός ενήλικας ξέρει ότι χρειαζόμαστε να τρώμε τακτικά και με υγεία, να φροντίζουμε τον εαυτό μας, την ξεκούρασή μας, να κάνουμε πράγματα που μας δίνουν ενέργεια και όχι μόνο να εργαζόμαστε σκληρά χωρίς σταματημό κλπ.
Επομένως, η ενεργοποίηση αυτού του κομματιού μέσα μας, η ανάπτυξή του και η παρουσία του ενισχύουν πρακτικές αυτοφροντίδας και μας βοηθούν να επαναπροσδιορίζουμε και να μεθοδεύουμε αυτήν την κατεύθυνση του τρόπου ζωής που θα μας φέρει πιο κοντά στο παρόν αλλά και στο μέλλον που μας ταιριάζει, διαφυλάσσοντας όσο είναι δυνατόν τις βασικές μας αξίες για το τι θέλει ο καθένας και τι χρειάζεται στην καθημερινότητά του.
 
Ωστόσο, στην καθημερινή τριβή με τους άλλους και την κοινωνία, συχνά αυτά τα ενήλικα κομμάτια μας παραμένουν στην άκρη και πιάνουμε τον εαυτό μας να θέλει να μας φροντίσουν οι «άλλοι», αποδεικνύοντας έτσι την αγάπη τους. Μέσω αυτού, η αίσθηση αυταξίας μας αυξάνεται και νιώθουμε καλά αποζητώντας μια εξωτερική -αντί εσωτερικής – επιβεβαίωση.  Για παράδειγμα, εάν κάποιος δεν νιώθει ικανοποιημένος με την αναγνώριση που έχει στον εργασιακό του χώρο ή σε μία συντροφική σχέση, μπορεί να αρχίσει να παραμελεί τον εαυτό του και τις ανάγκες, δημιουργώντας ασυναίσθητα ένα φαύλο κύκλο μέσα στον οποίο ο ίδιος τελικά δε δύναται να νιώσει ικανοποίηση ακόμα και από ερεθίσματα που μέχρι πρότινος του ήταν ευχάριστα, όπως το να απολαύσει ένα όμορφο γεύμα, να διαβάσει ένα βιβλίο, να δει μια ταινία, να κάνει έναν περίπατο στη φύση. Όλα αυτά έχουν υπονομευθεί από μια γενικότερη «έλλειψη» που βιώνει το άτομο την οποία νιώθει ότι συχνά δεν μπορεί ή δεν ξέρει πώς να διαχειριστεί.
 
Και πράγματι: ο ενήλικας εαυτός του χρειάζεται να είναι «παρών» σε μια τέτοια συνθήκη, να υπενθυμίσει δηλαδή το άτομο στον εαυτό του τι είναι αυτό που χρειάζεται και σε τι μπορεί να έχει ακόμα έλεγχο ακόμα και όταν κάποιες καταστάσεις στη ζωή του δεν είναι εξίσου βοηθητικές. Από τα πιο μικρά βήματα στα πιο μεγάλα, μια τέτοια εσωτερική πηγή μπορεί να μας δώσει έναν προορισμό σε μέρες που όλα μοιάζουν εκτός τροχιάς και ελέγχου μας.
 
Ταυτόχρονα, είναι σημαντικό μέσα στη διαδικασία αυτή να μην ξεχνάμε όλα εκείνα τα κομμάτια μέσα μας που έχουμε ίσως από παιδιά, τα οποία παίζουν εξίσου σημαντικό ρόλο στη ζωή μας ως ενήλικες. Ως παιδιά, ξέραμε ίσως πιο άμεσα να βιώνουμε την ευχαρίστηση και την απόλαυση και είχαμε χώρο για δημιουργικότητα και εξερεύνηση του κόσμου. Η κούραση της ενηλικίωσης συχνά συνοδεύεται από παραμέληση αυτών των πρωταρχικών μας προσανατολισμών, όμως μια υπενθύμιση ότι αυτές ακόμα υπάρχουν μέσα μας ίσως τελικά να είναι σημαντική.
Η όρεξη για παιχνίδι, για γέλια με φίλους, η όρεξη για σωματική ενέργεια και άσκηση χωρίς «πρέπει» αλλά με τα εκάστοτε «θέλω» μας και με τις δραστηριότητες που ταιριάζουν σε εμάς και όχι αυτές που επιβάλλονται μόνο από το κοινωνικό πλαίσιο, η χαρά για τα απλά ερεθίσματα όπως μια βόλτα στη λιακάδα, όλα αυτά που κάποτε χρωμάτιζαν ξένοιαστα καλοκαίρια μας μπορεί να είναι η βάση να συμπληρώσουμε με ό,τι μας λείπει μια ζωή ως ενήλικες που μοιάζει απαιτητική και γεμάτη ευθύνες και υποχρεώσεις.
 
Και όπως λέει και ένας φίλος μου, η φράση «τα παιδιά δεν ξέρουν τι θέλουν» που ακούγεται καμιά φορά δεν είναι αλήθεια. Τα παιδιά πάντα ξέρουν τι θέλουν, απλά δεν έχουν τον τρόπο να γνωρίζουν πόσο συχνά και σε τι ένταση μπορούν να ρυθμίζουν τις διάφορες ανάγκες τους. Έτσι, ίσως βήμα-βήμα χρειαζόμαστε μια ουσιαστική εσωτερική «ενηλικίωση», όχι για να ανταποκριθούμε μόνο στις απαιτήσεις της ζωής, αλλά και για να γυρνάμε στο παρελθόν και να συναντούμε αυτά τα παιδικά όνειρα και τις φαντασίες μας, να τα πάρουμε μαζί από το χέρι και να τα ενσωματώσουμε στο παρόν και το μέλλον, υπό την ασφάλεια και τη φροντίδα μιας ενήλικης σκέπης. 

---